Орангутанның ДНК-сы өмір сүру мүмкіндігін арттырады: зерттеу

2024 Автор: Daisy Haig | [email protected]. Соңғы өзгертілген: 2023-12-17 03:10

ПАРИЖ - Орангутандықтар генетикалық тұрғыдан әртүрлі, бұл олардың өмір сүруіне көмектесетін тұжырым, дейді ғалымдар алғашқы қауіпті қауіпті маймылға толық ДНҚ-анализін ұсынды.

Бейсенбіде Nature ғылыми журналында жарияланған зерттеу сонымен қатар, орангутанның - «орман адамы» - соңғы 15 миллион жылда Хомо сапиенстен және оның ең жақын туысы шимпанзеден айырмашылығы әрең дамығанын анықтайды..

Оңтүстік-Шығыс Азияға кеңінен таралғаннан кейін, Индонезиядағы аралдарда да табиғатта ақылды маймылдардың тек екі популяциясы табиғатта қалады.

Борнеода шамамен 40 000 - 50 000 адам тұрады, ал Суматрада ормандарды кесу және аң аулау Халықаралық табиғатты қорғау одағының (IUCN) мәліметтері бойынша бір кездері орнықты қоғамды шамамен 7 000 адамға дейін азайтты.

Бұл екі топ шамамен 400 000 жыл бұрын генетикалық тұрғыдан бөлініп, бір рет ойлағаннан гөрі кешіктіріліп, бүгінде Pongo abelii (Sumatra) және Pongo pygmaeus (Борнео) түрлерімен тығыз байланысты болса да, бөлініп шығады.

30-дан астам ғалымдардан құралған халықаралық консорциум Сьюзи лақап атымен атылған суматрандық орангутанның толық геномдық реттілігін декодтады.

Содан кейін олар әр халықтың бесеуінен тұратын тағы 10 ересек адамның жиынтық тізбегін аяқтады.

«Біз орташа орангутанның орташа адамға қарағанда әр түрлі - генетикалық тұрғыдан сөйлейтіндігін анықтадық», - дейді жетекші автор Девин Локк, Миссуридегі Вашингтон университетінің эволюциялық генетигі.

Оның айтуынша, адам мен орангутанның геномы 97 пайызға сәйкес келеді, ал адамдар мен химиктерге қарағанда 99 пайыз, дейді ол.

Бірақ үлкен тосынсый - Суматраның анағұрлым аз популяциясы Борнеодағы жақын туысына қарағанда ДНҚ-ның өзгеруін көрсетті.

Аң-таң болған кезде ғалымдар бұл түрдің тірі қалу мүмкіндігін арттыруға көмектеседі дейді.

«Олардың генетикалық өзгеруі жақсы жаңалық, өйткені бұл ұзақ мерзімді перспективада оларға сау популяцияны сақтауға мүмкіндік береді» және табиғатты қорғау іс-әрекеттерін қалыптастыруға көмектеседі », - дейді автордың авторы Бэйлор Медицина колледжінің профессоры Джеффри Роджерс.

Алайда, сайып келгенде, мінез-құлқы мен ашулы көріністері кейде адам баласына айналуы мүмкін бұл ұлы маймылдың тағдыры біздің қоршаған ортаны басқаруға байланысты болады, деді ол.

«Егер орман жоғалып кетсе, онда генетикалық вариация маңызды болмайды - тіршілік ету ортасы өте маңызды», - деді ол. Егер жағдай алдағы 30 жылдағыдай жалғаса берсе, бізде табиғатта орангутан болмайды ».

Зерттеушілерге бөлек эволюциялық жолмен тармақталғаннан бері өте аз өзгерген сияқты көрінетін орангутан геномының тұрақты тұрақтылығы таң қалдырды.

Бұл дегеніміз, генетикалық тұрғыдан барлық ұлы маймылдар шамамен 14-16 миллион жыл бұрын пайда болған деп саналатын ортақ аталарға жақын.

Орангутанның ДНҚ-сындағы құрылымдық өзгерістердің болмауына байланысты мүмкін белгілердің бірі - адамдармен салыстырғанда генетикалық кодтың «Алу» деп аталатын биттерінің салыстырмалы болмауы.

Бұл ДНҚ-ның қысқа учаскелері адам геномының шамамен 10 пайызын құрайды, олардың саны шамамен 5 000 құрайды және жаңа мутациялар жасау үшін күтпеген жерлерде пайда болуы мүмкін, олардың кейбіреулері сақталады.

«Орангутан геномында біз 15 миллион жылдық уақыт аралығында Алудың 250 жаңа көшірмесін ғана таптық», - деді Локк.

Орангутан - бұл ең алдымен ағаштарда тіршілік ететін маймылдардың бірі. Табиғи жағдайда олар 35 - 45 жыл, ал тұтқында тағы 10 жыл өмір сүре алады.

Әйелдер орта есеппен әр сегіз жыл сайын туады, сүтқоректілер арасындағы босанудың ең ұзақ аралығы.

Бұрын жүргізілген зерттеулер көрсеткендей, маймылдар құрал-саймандарды жасауда және оларды қолдануда шебер емес, сонымен қатар мәдени білім алуға қабілетті, ұзақ уақыт бойы тек адамға ғана тән қасиет.